અખેગીતા/કડવું ૧૫ મું - જીવન્મુકતનો મહિમા - ૧

← કડવું ૧૪ મું - જીવન્મુકતની દશા - ૨ અખેગીતા
કડવું ૧૫ મું - જીવન્મુકતનો મહિમા -૧
અખો
કડવું ૧૬ મું - જીવન્મુકતનો મહિમા -૨ →


કડવું ૧૫ મું - જીવન્મુકતનો મહિમા - ૧

વળી કહું જીવન્મુક્ત દશાયજી, નિશ્ચે જેનો પરવત-પ્રાયજી[૧];
જેણે પ્રિછ્યો વસ્તુ મહિમાયજી, તેઅનુબહતાંપાછો[૨]ન થાયજી. ૧

પૂર્વછાયા

અનુભવ જે મોટાતણો, આપાપર નહી જે વિષે;
આપ ગળીયું આપ માહે, દ્વંદ્વાતીત[૩] રહા સુખે. ૧

તેહની કલા પ્રિછી નવ પડે, મતો[૪] તે અગમ અગાધ;
વારિધિ-કેરાં[૫] વારિ[૬] જે, ભાઇ નહિ તરવાં સાધ્ય[૭]

જેમ સૂર્ય તપે નિદાધનો,[૮] તોએ તે ઉષ્ણ ન થાય;
તેમ તત્ત્વદર્શી પુરુષને, દોષ ન લાગેકાંય. ૩

જેમ વાયુ વહે બહુ ગંધને, ઉત્તમ અધમ અપાર;
પણ રહે અસંગી તે થકો, સ્પર્શે નહિ લગાર. ૪

તત્તવદર્શી પુરુષને, જેમ જાણો દેહભાવ;
વહે પણ વળગે નહીં, જે જાણે સહજ-સ્વભાવ [૯]. ૫

જેમ વિચિત્ર ભાતિના રંગ મૂકિયે, સ્ફટિકમણિની પાસ;
તે ભળ્યા સરખા ભાવ દેખાડે, પણ આપ રહે ઉદાસ. ૬

જેમ ચશ્માના પડવિષે, રોધ[૧૦] ન પામે દૃષ્ટ[૧૧]
તેજ અધિક પોષે આંખને, તેમ અણલિંગી ઉત્કૃષ્ટ. ૭

તેમ અનુભવી પુરુષને, આપોપું[૧૨] અંતર નથી;
અમલ[૧૩] આશય[૧૪] તેહનો, ભાઈ ભાગી ઉર્મિ[૧૫] ઉરથી. ૮

સંગીને સિધ્ધાંત પોખે[૧૬], પ્રેમેશું પાવન [૧૭] કરે;
ઉપદેશ આપે આત્મવિદ્યા, સેહેજ[૧૮] શબ્દ તે ઉચરે. ૯

કહે અખો સહુને વિષે,માન હોય મહંતને[૧૯];
એ ઉત્કૃષ્ટદશાને તેજ પામે, જે સેવે હરિ-ગુરુ-સંતને. ૧૦


  1. પર્વતના જેવો
  2. પુનર્જન્મ ન પામે
  3. સુખદુઃખાદિ જોડકાંથી પર
  4. અભિપ્રાય
  5. મહાસાગરનું.
  6. પાણી.
  7. શક્ય.
  8. ઊનાળાનો.
  9. સ્વાભાવિક સ્વભાવ
  10. રૂંધાય નહિ.
  11. દ્રષ્ટિ.
  12. હુંપણું.
  13. નિર્મળ.
  14. અભિપ્રાય.
  15. સુખદુખાદિરૂપ તરંગ.
  16. આપે.
  17. પવિત્ર
  18. સ્વાભાવિક.
  19. મહાત્માને