એકતારો/થંભો જબાનો, કવિ-ગાન થંભો
| ← તમે હસો છો મનુજોની ક્ષુદ્રતાને | એકતારો થંભો જબાનો, કવિ-ગાન થંભો ઝવેરચંદ મેઘાણી |
પુત્રને ઝેરના પ્યાલા, પીવાડી પોઢાજો; → |
બાળક પર પોલીસની લાઠી પડી તે પ્રસંગે.]
થંભો જબાનો, કવિ–ગાન થંભો
વાણી અને સંગીત દોય થંભો;
અબોલ ઓ અંતરજામી માહરા !
'નમું તને !' એટલું બોલી થંભો.
ઝીંકાતી લાઠીઓ નીચે, ઢળી જો નિરદોષિતા;
એના ઘાવે થતા જખ્મી, અંકધારી રહ્યા પિતા.*[૧] ૧.
ઝીંકો ઝીંકો જોરથી ઔર ઝીંકો,
કાંડાં કળે ત્યાં લગ ભાઈ ! ઝીંકો,
કુણાં કુંણાં બાળક વીણી વીણી
ભાલે અને ગાલ પરે જ ઝીંકો.
પ્રભુનાં પ્રેમ–અશ્રુ શાં બુંદે બુંદે જુઓ ફુટે
પુન્યનાં પોયણાં રાતાં, કાળસિંધુ તણે તટે. ૨.
પ્રહ્લાદની વાત પુરાણ–કાળની
ન્હોતી મનાતી, પણ અહીં બાળની
ફડાફડી ખોપરીઓની ભાળતાં
લળી પડે અંતર એ કથા ભણી.
પરંતુ થંભનાં લોઢાં હજુ આંહી ધગ્યાં છ ક્યાં !
પિતાએ હાથીને પાદે શિશુઓ ચગદ્યાં છ ક્યાં ! ૩
કતાર કોડી તણી જેહ થાંભલે
જલ્યા વિના અગ્નિપંથે ચડી હતી,
હા ! એ જ થંભા સમ તોપ–ગોળલે
તમે શિશુડાં ! રમવા ચડી જજો !
ટાઢાં લોઢાં થશે ને એ થંભા દાતણ–ચીર શા
ચીરાશે, સ્થિર રે'જો હો ! હવે તો બહુ વાર ના. ૪
નહિ તદા દિવસ રાત્રિ નૈ હશે,
નહિ નહિ અંદર બહાર નૈ હશે,
સંક્રાન્તિના ઊંબર ઉપરે ઊભા
પ્રજાત્વનો થંભ ધગેલ ફાટશે.
ને ત્યાંથી કોણ–નરસિંહ ? ના, ના, કોક નવા રૂપે
અપાપી પાપીની સૌની ઊઠશે અંબિકા રૂપે.
- ↑ *સ્વ. લાખાજીરાજ