કિલ્લોલ/વનરાજનું હાલરડું

←  નીંદરને સાદ કિલ્લોલ
વનરાજનું હાલરડું
ઝવેરચંદ મેઘાણી
૧૯૨૯
સોણલાં →


વનરાજનું હાલરડું


મદ્ન્યવનરાવનનો રાજા રે
પોઢ્યો ઉંચે પારણે હો રાજ !

બહાદુર બાળો રાજા રે
પોઢ્યો ઉંચે પારણે હો રાજ !

હાં રે પોઢ્યો જયશેખરનો બાળ
હાં રે પોઢ્યો વેરીડાં કેરો કાળ

હલકે ને હીંચોળું રે
રાજા ગુર્જર દેશનો હો રાજ !

જુગતે ને ઝૂલાવું રે
મોભી ગુર્જર માતનો હો રાજ !



ઉંચેરી વડવાયે રે
વનરાજાનાં પારણાં હો રાજ !

અંકાશીલી ડાળ્યે રે
બાળુડાનાં ઝૂલણાં હો રાજ !


હાં રે માથે હીરે મઢેલ આકાશ
હાં રે માથે પૂનમના અંજવાસ

દૂધલડાં કંઇ પીતો રે
રૂપાવરણી રાતનાં હો રાજ !

ગોઠડિયું કંઇ કરતો રે
તારલિયાની સાથમાં હો રાજ !

વનરાવનનો રાજા રે
પોઢ્યો ઉંચે પારણે હો રાજ !




વાંકડિયા મોવાળા રે
વનરાજાને શોભતા હો રાજ !

કાળાં કરચલિયાળાં રે
ઝુલફાં ડોકે ઝૂલતાં હો રાજ !


હાં રે એનું કંકૂડા વરણું કપાળ
હાં રે એની આંખે અગનની ઝાળ

વાટલડી કંઇ જોતો રે
જોબન ક્યારે આવશે હો રાજ !

ઝબકી ઝબકી જોતો રે
જોદ્ધા ક્યારે જાગશે હો રાજ !

નિદ્રામાં સાંભળતો રે
હાકલ ક્યારે વાગશે હો રાજ!

વનરાવનનો રાજા રે
પોઢે ઉંચે પારણે હો રાજ !




ઘેલૂડી ઓ સિંહણ રે !
વાર્યે તારાં બાળને હો રાજ !

વકરેલી ઓ વાઘણ રે !
રોક્યે તારી ત્રાડને હો રાજ !


હાં રે મારા રાજાની ઉંઘ વીંખાય
હાં રે મારો બાળુડો ઝબકી જાય

કાચી ને નીંદરનો રે
કોપ્યો તમને મારશે હો રાજ !

થોડી ને નીંદરનો રે
જાગ્યો તમને મારશે હો રાજ !

વનરા વનનો રાજા રે
પોઢ્યો ઉંચે પારણે હો રાજ !


 ૫

મૂઠડીયું ભીડીને રે
મોભી મારો પોઢિયો હો રાજ !

ડાઢડીયું ભીંસીને રે
કુંવર મારો પોઢિયો રાજ !


હાં રે જાણે તાણી ઝાલેલી તરવાર
હાં રે જાણે ઝૂઝે છે જુદ્ધ મોજાર

સોણામાં સંહારે રે
બાપુ કેરા મારને હો રાજ !

સમશાને સૂવારે રે
મા–ભૂમિના ચોરને હો રાજ !

વનરા વનનો રાજા રે
પોઢ્યો ઉંચે પારણે હો રાજ !


ગરવી ગુર્જર માનાં રે
વીરને ઝાઝાં વારણાં હો રાજ !

આગભરી અમ્બાનાં રે
વીરને મોંઘા મીઠાડાં હો રાજ !

હાં રે વીરા ! આજુનો દિન વિશ્રામ
હાં રે વાલા ! આજુની રાત આરામ

કાલે ને કેસરિયા રે !
ખાંડા ધારે ખેલજો હો રાજ!

કાલે કંકુભરિયા રે !
અરિને તેડાં મેલજો હો રાજ !

વનરાવનનો રાજા રે
પોઢ્યો ઉંચે પારણે હો રાજ !





સ્વામીની શુર-વાટે રે
રણ રમવા જાવું હતું હો રાજ !

સ્વર્ગાપુરને ઘાટે રે
સંગાથી થાવું હતું હો રાજ !



તે દિ' મારે હૈયે પોઢ્યો' તો તું ભાઇ !
તે દિ' તારા બાપુની રામ-દુવાઇ !

આજ સુધી જીવું છું રે
પાવા તુજને દૂધડાં હો રાજ !

જીવતર વીતાવું છું રે
ગાવા શુરનાં ગીતડાં હો રાજ !

જુગ જુગથી જાગું છું રે
લેવા છેલ્લાં મીઠડાં હો રાજ !

વનરાવનનો રાજા રે
પોઢ્યો ઉંચે પારણે હો રાજ !