આ પાનાનું પ્રુફરીડિંગ બાકી છે
૨૮૪
અખો

ત્યવાદીને સૂર્ય એ બે, બોધ પ્રકાશ સૌ કોને દે;
જેમ અર્કે ઉગેલું કમળ શમે, તેમા કુબુદ્ધિને સાચું નવ ગમે;
અખા અદ્રોહી બુદ્ધે બોલે સમ, રવિની રીત જે ટાળે તમ. ૨૧૯

જ્ઞાની થઇ કહિ મારે ગાલ, મુક્તા થૈ વઢવાનો ખ્યાલ;
ભક્તિ જ્ઞાન ત્યાં ઠામે હશે, એ તો બેઉ લઢે ચે રસે;
અખા એ જ નિઃકારણ વેર, જેમ ચૌટે ભેઁશ ને વઢવાડ ઘેર. ૨૨૦

ક્ત દેખે સઘળે ભગવંત, તેને દિભે તો શાના સંત,
જ્ઞાનીને નિર્દાવો ઘટે, તે નિત્યે બેશીને આથડે;
ભક્તિ જ્ઞાન નોહે એ ખેદ, વંઠા જીવ અખો કહે વેદ. ૨૨૧


દોષ અંગ


હિ પાપી ને નહીં પુન્યવંત, એકલ મલ તે સાચા સંત;
કાળચક્ર તે સ્વભાવે ફરે, સેજે ઉપજે સેજે મરે;
એમ જાણીને અખા જા ભળી, પુનરપિની કચકચ ગઇ ટળી. ૨૨૨

ગ્રંથમાંહી જેમ હોય તેમ હો, ગણતરી નીસરે તેને શેનો ભો;
તું જાને જીવતો મરી, પછી દેણું લેણું રેશે ઠરી;
તાણ્યો જીવ અખા ગયો ટળી, હવે શાંશો વાણો રેશે મળી. ૨૨૩

દગુરુ મારગ સદા અળગ, જેમ પંખીને ગત્ય સળંગ;
પગ નહિ દીસે પંથ કપાય, તેમ સદગુરુ મારગ ઉપર જાય;
ઉપાય અખા નહિ લક્ષ શું કામ, કર્મધર્મ તો જ્યાં રૂપ નામ. ૨૨૪

ડાંડી પાઘડાં કર ને ઠામ, જો નહીં જાણો આતમરામ;
મરડી મૂછ મુખ વાંકા બોલ, કાલ વાગશે ઢીલા ઢોલ;
અખા વરણાગી વનશી જશે, ભંડા ભગળ ઉઘાડાં થશે. ૨૨૫

ખાટા થઇને નહિ ખટી વલો, કાં ઘાટા થઈ ગોવિંદથા ટલો;
એક મેલો મંત્ર ને બીજો કુતર્ક, સાધકને મુખે મૂકે નર્ક;
અખા ઇશ્વર્ને નહીં છેતરે, લાંબો દાંતો વેલો ખરે. ૨૨૬

ળ વકળ કાળ મન કશી, શું બાળકા છે જે છેતરશો હશી;
હિરણ્ય કશ્યપેં વર માગ્યો છળે, હરિયેં તે ઘાટ ઘાલ્યું કળે;
તો અખા તે હરિશું શી હોડ, હથેલીથી ઉજલો તે કોઢ. ૨૨૭

ણછતો જીવ તું કાં થાય છતો, જોને વિચારિ પહેલો ક્યાં હતો;
જે કાળથા નિરમ્યા જીવ, ત્યાર પહેલો ત્યાં હતો શિવ;
વચ્ચેબીજું ક્યાંથી વળી, એમા જાણી અખા જા ટળી. ૨૨૮