આ પાનાનું પ્રુફરીડિંગ થઈ ગયું છે



પહેલું ઈનામ


મદાવાદમાં ૧૯૨૦-૨૧ માં માત્ર અસહકારની ચળવળ જ શરૂ થઇ નથી. ઇતિહાસકારને હિલચાલ પણ તે જ અરસામાં શરૂ થયાની નોંધ લેવી પડશે. અસહકાર ધીમે ધીમે ક્ષીણ થતો જાય છે, પણ આ બીજી હિલચાલ હજી વધતી જ ચાલી જાય છે. આ હિલચાલ તે સવારમાં શહેર બહાર પૂલ પેલી પાર કરવા જવાની હિલચાલ. તેનો કોઈ નેતા નથી, તેની સભા ભરાઈ નથી, તેના મેમ્બરો નોંધાયા નથી અને છતાં આ હિલચાલ એ જ સમયે શરૂ થઇ છે તે હજી વધતી જ જાય છે. હું આ હિલચાલને માનનારો એક ઉત્સાહી આગ્રહી માણસ છું.

એક દિવસ હું હંમેશની માફક સવારે ઉતાવળો ઉતાવળો ફરવા ચાલ્યો જતો હતો. ત્યાં ઍલિફ્રન્ટ રોડના મુખ આગળ ખ્રિસ્તી દેવળની પાસે મને જુનો શાળામિત્ર હરજીવન મળ્યો. એકલાં ફરવા કરતાં કોઈ વાત કરનાર સાથે હોય તો સારું કરી મેં કહ્યું: “ ઓ: ! હા! હરજીવન ! ઘણે દિવસે મળ્યો, સાથે આવે છે? ક્યાં જતો હતો ? ” “ ક્યાંઈ નહિ " કહી તે મારી સાથે ચાલવા લાગ્યો.

અને 'ક્યાંઇ નહિ' એ એનો ઉત્તર અક્ષરશઃ સાચો

૯૭