.
આજના સર્વેદ લેખક ભારતેન્દુ બાજુ સ્મિચન્દ્ર હેમનાં દર્શન સ
કા. હેમના હાથમાં ચાંદીના દાગીના જોઈને ખાબુ બિન્દ્ર બેની
દાશ, “ ભાઇ, માઠશા મ્હોટા વિદ્યાસાગરની માતાના હાથમાં રૂપાના
દાગીનારોભતા નથી. એ ઉપથી એ વૃદ્ધ સ્ત્રીએ હસીને ઉત્તર આપ્યો.
“ બેટા, વિશ્વસાગરની માના ઢાડી સભા તે મુખ્યા ભાદનાખેને
જમાડવામાં છે. જીખી, જ્યારે દુકાળ પડી હતા, વ્હારે આજ વાધે
ભીંગડી વાંધીને શજ હારી ગરીઓને ખાતી હતી. " આ વાત
અસહ્ય કજિનલેતુ. મરણ કે ઈ. સ. ૧૯૬૬ ના દુશળમાં વિદ્યા-
જામરે તથા તેમની માતાએ તેવું દાન કર્યું હતું. તેવું દાન હતું
મ્હૉા રાજા મદારાઝ્માને માટે પદ્મ મુશ્કિલ હતું. એ સમમાં
માખે દિવસ તેમને ઘેર દુકાળીઆની ભીડ મચેલી રહેતી હતી.
ધાંને ખવરીતે એમનાં માતુશ્રી સ્ટોજના પાનાં ખાતાં હતાં. જી
નાનસીયા માતાના પુત્ર દાનૉલ ક્રમ ન થાય ?
ઈ. સ. ૧૮૬૭ માં ડારે ભેંળાનાં પ્રસિદ્ધ કવિ ભાલ
ભસદન દત્ત સુરાપ ગયા ત્યારે ત્યાં તેમને રૂપિયાની ઘણી તાણુ પરી
રસ્ત ન વાથી તેમની ઘણી દુર્દશ્ય થઈ ગઈ. એટલે સુધી કે ક
જીગંગગન દ પકડવા વારા માન્યો. ઝુમની આ અને બાળકોને
મનાવાગમનો આશ્રય લેવો પડ્યો. એક ગાઇ મધુનનું લગભગ
પાર, દારૂપિયાનું હિંન્દુસ્તાનમાં કાણું હતું, તોપણ ઉપરા ઉપરી
તવ મુખ્યા હતાં પણ કેએ જવાબ ન ભૂપો આખરે નિરાશ થયો
ઓગી માપણા મિયાસાગર ઉપર પાતાની દુર્દશાનું વર્ણન કરીને એ
અને ખ્યા. હેમણે માર્કના મિત્રને ત્યાં લણીએ ઝેડ ધામ કારે
છો એના પ્લાના રૂપિયા સુસ્તી આપીને તેને આ આત્તિમાંથી
વે, પણ એ અંતે 1 ખઢાનાં કદાä. વિદ્યાસાગરની પુત
તાની પાસે એ સમયે ફુટી ગામ નઢેતી. પોતેજ કરજદાર થઈ રહ્યા
હતા. છતાં પણ એક દેસબનીને આપત્તિમાંથી પડવવા ખાતર, દેવું
‘ીને પણ્ મ.દેશની સદાતા માટે તેમણે પદસ રૂપિયા દાન