આ પાનું પ્રમાણિત થઈ ગયું છે.
૫૪
લીલુડી ધરતી
 

ગળ ઘરમાં જ ચોળી હોય તો ઘેર પૂગતાં વેંત એક કામ કરજે—’

‘શું?’

‘શાદૂળભાની લાકડી સંતુ આંચકી ગઈ છે. હવે હંધુય ભીનું સકેલવું હોય, ને ગામગોકીરો નો કરવો હોય તો ઈ લાકડી ઝટ મારી હોટરે પોંચતી કર્ય.’

‘જાતાંવેંત પોંચતી કરું. પછે કાંઈ?’

‘બસ, પછે તારી માથે ઘીના ઘડા. બાકીનું આ રઘો સંભાળી લેશે.’ કહીને રઘાએ અત્યારે સૂર્ય તો ક્યારને ડુબી ગયેલ છતાં નાક દાખીને મોટા સાદે ગાયત્રી ગાંગરવા માંડી.

ટીહાએ ઢાંઢાનાં પૂછડાં આમળ્યાં ને ઝટ નદી બહાર કાઢ્યા. પછી તો, ગામનું પાદર આવી પહોંચતાં, બળદોએ આપમેળે જ વેગ પકડ્યો, છતાં ટીહાએ એમને આર ઘોંચી ઘોંચીને વધારે વેગીલા બનાવ્યા. એને ઉતાવળ હતી, રઘાએ સૂચવ્યા પ્રમાણે ગામના સાવજ શાદૂળનું સાંત્વન કરવાની.

ટીહાની ગણના, ગુદાસરનાં ‘ધંહાઈ ગયેલ ખોરડાં’માં થતી. એના બાપની વારીમાં સારી ઘરખેડ હતી, પણ ઉપરાછાપરી બેત્રણ નબળાં વરસ આવ્યાં એમાં ઘર ઘસાઈ ગયું; ધીમે ધીમે ધરખેડ હાથથી ચાલી ગઈ ને ટીહાને તો પારકાના સાથી તરીકે કામ કરવાના દિવસો આવી ગયા. વર્ષો જતાં એ કામ પણ એને ન ફાવ્યું ને ખાણમાંથી પથ્થર સારવા એણે ગાડું ફેરવવા માંડેલું. આ સાલ એને શહેરમાં થતાં બાંધકામમાં રેતી પૂરી પાડવાનું સારું કામ મળી ગયેલું, તેથી આ વ૨સ તો રોટલાપાણી અંગે એ નચિંત થઈ ગયેલો.... અત્યારે પણ આવી નચિંત મનોદશામાં એ રેતી ઠાલવીને પાછો આવતો હતો, પણ રઘા ગોરે એને સંતુ અને શાદૂળ વિષેની અસ્પષ્ટ અને મભમ વાત કરીને સચિંત બનાવી દીધો હતો.

ટીહો જેવો ઘરનો તેવો જ હાડને પણ રાંક હતો. તેથી તો