ગામના પાદર લગણ સાંઢિયો કેમ ન આવ્યો હોય ?’
ગૂંચનો કશો ઉકેલ આવવાને બદલે એ વધારે ગૂંચવાતી ગઈ.
હવે મુખીની ધીરજ હાથ ન રહી. સત્વર ઊભા થયા, ‘હાલો હાથિયે પાણે—’
અને તરત એમણે હુકમ છોડ્યો :
‘બરકો મૂળગરિયાને’ મૂળગર બાવાનો બાપ રામગર પગી હતો. ભલભલાં ભેદી પગલાં ઓળખવામાં અને પગેરું કાઢવામાં એ પાવરધો હતો. આજે રામગર તો મરી પરવાર્યો હતો, પણ મૂળગરને પિતાની હયાતી દરમિયાન પગેરાં કાઢવાની થોડીઘણી તાલીમ મળેલી, તેથી મુખીએ એને યાદ કર્યો.
કાસમ પસાયતાને મુખીએ ખબર આપી, વલ્લભ જેવા બેચાર સેવાભાવી જુવાનિયા પણ તૈયાર થયા.
અને બહુ મોડું થાય અને પગલાં ભૂંસાઈ જાય એ પહેલાં મુખી અને કાસમ પસાયતાની સરદારી તળે નાનું સરખું હાલરું હાથિયે પાણે હાલ્યું.
વખતીની વાત સાચી નીકળી. ઓઝતને કાંઠે હાથિયા પાણા પાસે કાંઠાની જમીન ભરડેલા ઘઉં પાથર્યા હોય એવી સમથળ હતી. અલબત્ત, અરધા દિવસ સુધી ગાડાંગડેરાં, ઢોરઢાંખર તથા માણસોની સારી અવરજવર થઈ ચૂકી હોવાથી જાતજાતનાં ને ભાતભાતનાં પગલાં ઊપસી આવ્યાં હતાં. પણ એ સહુની વચ્ચે ઊંટનાં વિલક્ષણ આકારનાં પગલાં જુદાં જ તરી આવતાં હતાં.
‘સો ભાત્યનાં પગલાંમાં ય સાંઢિયાનાં પગલાં અછળતાં ન રિયે.’ કહીને મૂળગરે વખતીના અહેવાલનું સમર્થન કર્યું અને સાથે સાથે ગામલોકની શંકાઓને વધારે ઘેરી બનાવે એવું નિરીક્ષણ પણ કર્યું.
‘સાંઢિયાનાં પગલાં આ પાણા લગણ આવ્યાં છે, ને પાણેથી પાછાં વળતાં વરતાય છે.’
‘આનો અર્થ શું ? ગઈ રાતે કોઈ માણસ સાંઢિયે ચડીને
