૬૪ માબાપ થવું આકરુ છે બધે બીક, બીક ને ખીક! પરિણામે બાળક કેવળ નામ, ખાયલુ, ડરપાક અને નાદાન બને છે. ‘દૂર જઈશ તા વાઘ ખાઈ જશે. ’’ એ બીક નાનપણ- માં લાગે. બાળક માટું થાય ત્યારે માસ્તરથી ખીએ. માસ્તરથી ખીએ તે સિપાઇથી બીએ; સિપાઇથી ખીએ તે સત્તાથી ખીએ. સત્તા જાણે મોટા વાઘદીપડા ! જાણે મોટા હાઉ! અંધારાની ખીક નાનપણમાં લાગી. માટું થતાં ભૂતની ખીક; આગળ જતાં વીરની મીક; ત્યાર પછી માતા–મેલડીની ખીક; એમ કરતાં ભગવાનની ખીક. એ ચાલી મીકપર’પરા ! ખીક શરીરને નિઃસત્ત્વ કરે છે; મનને નબળુ કરે છે. ખીધેલું બાળક આખા બંધ કરે છે. તે બળહીન બને છે; તેનુ હૈયુ થડકે છે; પરસેવે રેબઝેબ બને છે; મળમૂત્ર પણ કરી નાખે છે ! પ્રત્યેક ખીકરામણીના પ્રસ'ગે બાળકના મે સામે જોવુ' ને છાતીએ હાથ મૂકવા. બીકની ભયંકરતા સમજાશે.
- ૨ :
એકવાર મારા ઘરના માભમાં ઉંદર ખાલતા હતા ‘ચૂં ચૂં ચૂં: ’ ઉંદરને ખાલતા `ધ કરવા માટે હું એક મારી પાસે ગયા અને જોરથી ખારી ભટકાવી. જાણે કે ઉંદરની સામે થતા હાઉં એમ સીસ ’ ‘ સીસ ’સિસેાટી વગાડી. મારા હાથમાં બે વરસની ટીકુ હતી. અગાઉ ઉંદરના ‘ ચુ· ચું’ થી તે ખીતી જાણવામાં આવી નહેાતી પરંતુ ઉંદરને હાંકતી વખતના મારા દેખાવ, ખારીનું જોરથી ભટકાવું, ક્રોધયુક્ત સીટીનુ વગાડવુ' : એકંદર ભયની સામે થતા હોઉં એવા મારા દેખાવ અને વર્તનથી ટીકુના ઉપર સજ્જડ ભયની છાપ પડી. પહેલાં જેની બીક તેના મનમાં નહાતી તેનાથી તે ખીધી. તેના માઢા ઉપર ભયનાં ચિહ્નો
