આઝાદી આપણા મળથી મેળવવાની છે ૩૧૫ પાચિવ પ્રાણી છું. પૃથ્વીની રજ કરતાં જરાય ઊંચા નથી તે ઊંચા થવાની મહત્ત્વાકાંક્ષા પણ સેવતા નથી. તમારે। આભાર માનું છું. પ્રશ્નોત્તરી અસલી : આપના સિદ્ધાન્તનું મૂલ્ય અમે જે કાંઈ કરીએ તે ઉપરથી અકાવાનું નથી. હું આપને વિનંતી કરું છું કે દેશની ખાતર અમારે ત્યાગ કરશે નહીં. આપનેા નિણ્ય છેવટને હાય અને અમારા- માંના કેટલાક કાયર હાઈ એ તાપણુ આપ કેસરિયાં કરેા એથી શું વળે? રજપૂતા શું ફાવ્યા? તમારે આધ્યાત્મિક આજ્ઞાકલાવા તેા નથી કરવું ને? અમે આપને વિનંતી કરીએ છીએ કે અમને ફરી સ ંગઠિત થવા માટે થાડે વખત આપે. પણ તમારે અમારા ત્યાગ જ કરવે હોય તે મારે કાંઈ કહેવાનું નથી. આબિદઅલી : પિકેટિંગ અને નમક સત્યાગ્રહ માટે આ લડત તમારે કરવી છે? બાપુ : મને એક સવાલ પૂછવામાં આવ્યેા છે કે જેલમાં ગયા પછી ત્યાંથી ફરી હિરજનકામ શરૂ કરશે? જવાબમાં મારે એટલું જ કહેવાનું છે કે મને કેવી જેલ મળે છે તે મારે જોવું જોઇશે. ગમે તે પ્રકારની હાય હરિજનકામ ચાલુ રાખવાનું શકય છે કે કેમ તે હું જોઈશ. આપણી લડતનાં મંડાણ ૧૯૨૦થી થયાં છે. લાહાર અને કરાંચીના ઠરાવથી તેના મુદ્દા આપણે વધારે વ્યાપક કર્યાં છે. મારી આશા તે એવી છે કે જ્યાં સુધી આઝાદી મળી નથી ત્યાં સુધી લડત ચાલુ જ રહેશે. મારે એક પગ યરવડા જેલમાં છે અને એક પગ અહીં છે. આપણી લડત ચાલુ જ રહે એ તમારે વિચારવાનું છે. આ તે અવૈધ સભા છે. અહીં કાઈ ને, આપણા કામચલાઉ પ્રમુખને પણ, લડત બંધ કરવાને અધિકાર નથી. હું જે કાંઈ અહીં કહું છું તે પણ સલાહ રૂપે છે. ધારા કે તમારે લડત અધ કરવી હાય તે। તે માટે કૉંગ્રેસની મહાસમિતિ ખેલાવવી જોઈ એ. તમે મને વાઇસરૉયને લખવાની પરવાનગી આપે તે તેમાં પણ મારું સ્થાન વિષ્ટિ કરનારનું હશે. હું જે કાંઈ શરતા રજૂ કરું તે કોંગ્રેસની મહાસમિતિ પાસે મારે મંજૂર કરાવવી જોઇ શે. આવી જાતના સમાધાનથી આઝાદી તેા ઘણી દૂર હશે. આપણને આઝાદી આપવાનું ઈંગ્લેન્ડના હાથમાં નથી. આઝાદી તે આપણા બળથી આપણે મેળવવાની છે. અત્યારે
- શિયાની દક્ષિણે સેમેસ્ટાપેાલના અગ્નિખૂણામાં છ માઈલ દૂર આવેલું નાનું
બદર છે. ક્રિમિયન વિગ્રહ વખતે એ બ્રિટિશાનું મુખ્ય મથક હતું. ત્યાં છસે માણસાએ કરેલાં કેસરિયાં માટે એ પ્રસિદ્ધ છે.
