કડવું ૩૪મું
ઓખાને ચિત્રલેખાની સલાહ
રાગ :સાખી
ઓખા રુવે ચિત્રલેખા વિનવે, ઘેલી સહિયર નવ રોય;
સ્વપ્ને દીઠું જો નીપજે, તો દુ:ખ ન પામે કોય. ૧.
જળ વલોવે માખણ નીપજે, લુખું કોઈ નવ ખાય;
મને વહાલી હતી, સખી તું તો ચિત્રલેખાય. ૨.
વેરણ થઈ વિધાત્રી, એણે આડા લખિયા આંક;
એક વાર આવે મારા હાથમાં, તો ઘસીને વાઢું નાક. ૩.
કરમ લખાવે તે લખે, ભરીને મેલ્યો આંક;
કરણીનાં ફળ ભોગવો, તેમાં વિધાત્રાનો શો વાંક ? ૪.
વિધાત્રી આપે તેને લક્ષ દિયે, ન આપે તેને છેક;
એક વાર પોકારે બારણે, તેને પુત્રી જન એક. ૫.
લાંચ લઈ લખતી હોય તો, આપત સહુથી પહેલું;
મારા પિયુ વિજોગણ જાણતી, મારું મરણ લખાવતી વહેલું રે. ૬.
કડવું ૩૫મું
રાગ : આશાવરી
સ્વપ્નં સાચું ન હોય, સહિયર મારી સ્વપ્નું સાચું ન હોય. ટેક૦
એક રંક હતો તે રાજ્ય પામ્યો, સ્વપ્નાંતર મોજાર રે;
હસ્તી ઝુલે તેને બારણે, રથ ઘોડા પરમ વિશાળ રે,
જાગીને જોવા જાય ત્યારે, ગંધર્વ ન મળે એક. સ્વપ્નું૦ ૧.
નિરધનીઓ તે ધન પામ્યો, સ્વપ્નાંતરમાં સાર;
તેને દેશ-વિદેશ વહાણ ચાલે; વાણોતર જે અપાર,
જાગીને જોવા લાગ્યો ત્યારે, કોને લાવે પાસ. સ્વપ્નું૦ ૨.
મૂરખ હતો તે સ્વપ્નાંતરમાં, ભણિયો વેદ પુરાણ;
જાગીને ભણવા જાય ત્યારે, મુખે ન આવડે પાષાણ. સ્વપ્નું૦ ૩.
એક વાણિયો તે સ્વપ્નાંતરમાં, વેગે પામ્યો બાળ;
જાગીને જ્યારે જોવા જાય ત્યારે, કોનું લાવે બાળ.
સ્વપ્નું સાચું ન હોય સહિયર મારી, સ્વપ્નું સાચું ન હોય. ૪.
કડવું ૩૬મું
ચિત્રલેખા દ્વારા ઓખાના સ્વપ્ન-ભરથારને આલેખે છે
રાગ કલ્યાણી
ચિત્ર ચાળીને, વાનો વાળીને, રંગ ભેળીને, પટ મેલીને,
લેખણ લાવીને, કરમાં સાહીને, રંગ ભરતી રે, ચિત્ર કરતી રે. (૧)
હવે સ્વર્ગના લોક લખાય રે, લખ્યા સ્વર્ગલોકના રાય રે;
સુરલોક લખ્યા ને ભુરલોક લખ્યા, જમલોક અને તપલોક લખ્યા. (૨)
સત્યલોક લખ્યા, ને વૈકુંઠ લખ્યું, ગણલોક લખ્યા, ગાંધર્વ લખ્યા;
હવે ઓખાબાઇ તમે ઓરાં આવોને, આમાં હોય તો આવીને બોલાવો રે. (૩)
ઓખા આવી કાગળમાં જોય રે, એ તો રાતે લોચન રોય રે;
બાળ્ય બાળ્ય આ તો નથી ગમતું રે, એને રણવગડામાં મેલો જઇને રમતું રે. (૪)
ચિત્ર ચાળીને, વાનો વાળીને, લેખણ લાવીને, કરમાં સાહીને,
રંગ ભેળીને, પટ મેલીને, હવે પાતાળલોક લખાય રે. (૫)
અતળ લખ્યું, વિતળ લખ્યું તેણીવાર રે,
લખ્યા પાતાળલોકના રાય રે, નાગલોક લખ્યા તેણી વાર રે (૬)
વાસુકી નાગ લખ્યા ને ત્રિશ્વક નાગ લખ્યા, પુંડરીક નાગ લખ્યા,
ને મણિધર નાગ લખ્યા, શેષનાગ લખ્યા તેણી વાર રે. (૭)
મારી ઓખાબાઇ સલુણી ઓરાં આવો ને, આમાં હોય તેને હસીને બોલાવો ને,
બળ્યું બળ્યું એનું દર્પ રે, હું શું સ્વપ્નાંતરમાં પરણી આવા સર્પ રે. (૮)
