બાણાસુર અંતર બળ્યો ને, ચૌદ લોકમાં બળવાન;
શું કરું જો લાંછન લાગે, નીકર વિધિએ દઉં કન્યાદાન.
સુભટ નિકટ રાય આવ્યો, બોલ્યો બહુ ગરવે;
નફટ લંફટ નથી લાજતો, વિંટ્યો હણવા સરવે.
કુળલજામણો કોણ છે, તસ્કરની પેઠે નિરલજ;
અપરાધ આગળથી કેમ ઉગરે, જેમ સિંહ આગળથી અજ.
અમથો આવી ચઢ્યો, કાંઇ કારણ સરખું ભાસે;
સાચું કહે જેમ શીશ રહે તુજ, બાળક રહે વિશ્વાસે;
કોણ કુળમાં અવતર્યો, કોણ માત તાતનું નામ;
અનિરુધ્ધ કહે વિવાહ કર્યો, હવે પૂછ્યાનું શું કામ ?
પિતૃ પિતામહ પ્રસિધ્ધ છે, દ્વારિકા છે ગામ;
છોડી છત્રપતિને વર્યો, હવે ચતુર મન વિચાર.
વૈષ્ણવ કુળમાં અવતર્યો, મારું નામ તે અનિરુધ્ધ;
જો છોડશો તો નક્કી બાંધી, નાખીશ સાગર મધ્ય.
બાણાસુર સામું જોઇને, કૌભાંડ વળતું ભાખે;
ચોરી કરી કન્યા વર્યો તે, કોણ વૈષ્ણવ પાખે ?
પુત્ર જાણી કૃષ્ણનો, પછી બાણ ધસે છે કર;
નિશ્ચે કન્યા વરી, મારું દૈવ બેઠું ઘર.
રીસે ડોકું ધુણાવીને, ધનુષ્ય કરમાં લીધું;
બાણાસુરે યુધ્ધ કરવાને, દળમાં દુંદુભી દીધું.
કડવું ૬૨મું
બાણાસુરે બાણ વડે અનિરુદ્ધને બાંધ્યો
રાગ :ગેડી
આવ્યો કુંવર રથે ભાથા ભરી, આવ્યો બાણાસુર વેગે કરી;
જોધ્ધાને નવ માયે શૂર, ચઢી આવ્યું એમ સાગરપૂર. ૧.
વાજે પંચ શબ્દ રણતુર, મારી જોધ્ધા કર્યા ચકચુર;
બાણાસુરનાં છૂટે બાણ, છાઇ લીધો આભલીઆમાં ભાણ. ૨.
થયું કટક દળ ભેળાભેળ; જેમ કાપે કોવાડે કેળ;
આવ્યા એટલા ધરણી ઢળ્યા, તેમાં કોઇ પાછા નવ વળ્યા. ૩.
આવી ગદા તે વાગી શીશ, નાઠો હસ્તી પાડી ચીસ;
બાણાસુર પર ભોંગળ પડી, ભાગ્યો રથ કડકડી. ૪.
રાયની ગઇ છે સુધ ને શાન, ભાંગ્યું કુંડળ છેદ્યા કાન,
પાછો લઇ ચાલ્યો પ્રધાન, ઘેર જાતામાં આવી સાન. ૫
પછી બોલે છે રાજન, સાંભળો મારા પ્રધાન;
રાય હમણાં ભોંગળ આવશે, જાણું છું જે જીવડો જશે. ૬.
પ્રધાન કહો ક્યાં થયા અજાણ, ક્યાં ગયું મહાદેવનું બાણ;
મેલે તો થાય કલ્યાણ, આ ફરીએ બંધાશે પ્રાણ. ૭.
તે લઇ બાણાસુર પાછો ફર્યો, તે ઉપર માળિયે સંચર્યો;
અનિરુધ્ધે વિચારી વાત, હવે હું જોડું હાથ. ૮.
શિવનું વ્રત તે સાચું કરું, વચન એનું મસ્તક ધરું;
અનિરુધ્ધે બે જોડ્યા હાથ, બાણાસુરે મેલ્યું બાણ. ૯.
આફરીએ બંધાઇ પડ્યો, ઉપરથી પરવત ગડગડ્યો;
લાતું ગડદા પાટું પડે, તે દેખી ઓખા રડે. ૧૦.
ત્યાંથી મનમાં વિચાર કર્યો, અનિરુધ્ધને લઇને સંચર્યો,
મારતા કુંવરને લઇ જાય, ઓખા રુએ માળિયા માંય. ૧૧.
કડવું ૬૩મું
ઓખાનો વિલાપ
રાગ :રામકલી
મધુરે ને સાદે રે હો, ઓખા રુવે માળિયે રે હો; બાઇ મારા પિયુને લઇ જાય,
સખી મારા વતી નવ ખમાય, હમણાં કહેશે રે હો, પિયુજીને મારિયા રે. ૧.
બાઇ મારાં પેલાં તે ભવનાં પાપ, બાઇ મારો આવડો સો સંતાપ;
શે નથી મરતો પાપી બાપ, માથેથી આભ તૂટો રે, હો પડજો સગા બાપને રે. ૨.
હાં રે મારા કંથની કોમળ કાય, એવા તે માર કેમ ખમાય;
આ પેલા દુષ્ટને ના મળે દયાય, રંડાપણ આવ્યું રે, હો બાળપણા વેશમાં રે. ૩.
