એના મત પ્રમાણે…’
‘એટલે ?’
‘એટલે એમ કે… માનવીની ઊંચાઈનું માપ પાંચ ફૂટ નક્કી કર્યું તો પાંચ ફૂટ ઉપરાંતનાં એક કે બે ઈંચવાળાંનાં પગ એટલાં કાપી નાખવા.’
‘અને છ ફૂટ હોય તો…’
‘ગરદન પણ કાપી નાખે !’
‘અને પાંચ ફૂટથી ઓછાં હોય તો ?’
‘તો જતરડામાં ઘાલી ખેંચી તાણી એટલા માપમાં લાવવાં જ જોઈએ !’
‘એ માપ ઠરાવે કોણ ?’
સહજ તિરસ્કારભર્યું હસી મધુકરે કહ્યું :
‘સરમુખત્યાર… જે સત્તાધારી હોય તે.’
‘આ તો ક્રૂરતા કહેવાય… અન્યાય કહેવાય.’
‘તો સમજી લે, જ્યોત્સના ! કે આખો સામ્યવાદ ક્રૂરતા અને અન્યાય ઉપર જ રચાયેલો છે… ન્યાય નહિ, ધર્મ નહિ, લગ્ન નહિ…’
‘લગ્ન તો સામ્યવાદમાં હોય છે.’
‘નહિ જેવાં.’
‘પણ એ તો સારું ને ?’
‘શી રીતે ?’
‘ફાવે અને ગમે ત્યાં સુધી લગ્ન… ન ફાવે કે ન ગમે એટલે ઝટ છૂટાં !’
‘એનું નામ તે લગ્ન કહેવાય ? જેમાં પ્રેમ નહિ, આત્મભોગ નહિ…’
‘આપણે લગ્ન પહેલાં જે કરીએ છીએ તે સામ્યવાદ લગ્ન પછી પણ કરવા દે છે… એટલો જ ફેર ને ?’
‘શું કહે છે તું ? આપણે લગ્ન પહેલાં આવું કશું જ કરી શકતાં નથી.’
‘કેમ એમ ? યશોધરા અને મીનાક્ષીને બાજુએ મૂકીએ, પરંતુ શ્રીલતા અને તું પરસ્પરને ચાહતાં જ હતાં ને ?’
‘શ્રીલતા જૂઠી છે.’
‘એ જૂઠી હોય કે સાચી. પરંતુ… તેં આપેલી વીંટી…’
‘અરે જ્યોત્સના ! તારા જ સોગન ખાઈને કહું છું કે એ વીંટી તો એણે ચોરી લીધેલી છે… હવે એનો આમ ઉપયોગ કરવા માગે છે… એ હું કેમ ચાલવા દઉં ? આવી શિરજોરી ?’
‘વીંટી તારી આંગળીમાંથી એણે ચોરી શી રીતે લીધી ?’
