"ને ચીકુડીના શા હાલ છે?"
"ચીકુડીઓને તો સાસરું ગોઠી ગયું હવે. હાલો હાલો. એના બચ્ચાં દેખાડું.
મહેમાનના હાથ ઝાલીને બંદૂકધારી પોતાની વાડી તરફ ચાલ્યો. સુરેન્દ્રદેવજીએ પોતાની જોડેના જુવાનાને કહ્યું: "ચાલ, ભાણા."
"કોણ છે?" બંદૂકધરીનું ધ્યાન પડ્યું.
"મારો ભાણિયો છે : મહીપતરામનો પોતરો. તમને સુપરત કરવા લાવ્યો છું."
"અરે માબાપ, એ હું માનું જ કેમ? કાઠિયાવાડાનો જુવાન તો મુંબઈ-અમદાવાદની કૉલેજોના ઝરુખે જ શોભે."
બંદૂકધારીએ એમ કહેતાં કહેતાં પિનાકીના દેહ પર પગથી માથા સુધી નજર કરી. એની આંખોમાં તિરસ્કાર નહતો.
પિનાકીનું દિલ છૂપું છૂપું આ બંદૂકધારીની સૂરતને કોઈક બીજી આકૃતિ જોડે મેળવવા લાગી પડ્યું. કોની આકૃતિ! હૈયે છે પણ હોઠે નથી. કોણ... રૂખડ મામાની આકૃતિ તો નહિ? હાં હાં, એની જૉડે મળે છે. આ વાણિયો! આ નગરશેઠનો પુત્ર! સોરઠની આ ઓલાદમાં કુદરતે શું લોઢાનો રસ રેડ્યો હશે!
50. એક વિદ્યાપીઠ
રાજ- સામૈયામાં ચાલતા કો' ચપળ રેવતની જેમ એ કદાવર બંદૂકધારી ઘડીવાર પોતાની જમણી બાજુ સુરેન્દ્રદેવજીને, તો ઘડીક પોતાની ડાબી બાજુ જરાક પાછળ ચાલ્યા આવતા પિનાકીને પોતાની વંકી નજરમાં લેતો.
"આપે તો સંચોડો જનમ -પલટો કરી નાખ્યો, બાપા!" બંદૂકધારીએ તાજા તલના તેલ-શી ઝલકતી આંખે સુરેન્દ્રદેવજીના દીદાર ફરી ફરી નિહાળ્યા.
"છેલ્લો મને કયારે દીઠેલો, શેઠ?" સુરેન્દ્રદેવજીએ શરમાતે પૂછયું.
