આ પાનું પ્રમાણિત થઈ ગયું છે.

સંપૂર્ણ એકાંત સાધ્યા પછી કપૂરશેઠે પૂછ્યું: ‘સહુ સારા સમાચાર છે ને?’

‘સમાચાર તો સારા જ હોય ને?’ કહીને મુનીમે એક શબ્દ ઉમેર્યો: ‘પણ—’

બસ. આ એક જ શબ્દ ‘પણ’ સાંભળીને કપૂરશેઠ વિચારમાં પડી ગયા. પૂછ્યું:

‘કેમ ભલા? કાંઈ અઘટિત બની ગયું છે?’

‘ના રે!’ અઘટિત તો કાંઈ નથી બન્યું, પણ—’

‘પણ? પણ શું છે?’ કપૂ૨શેઠે વધારે શંકાશીલ થઈને પૂછ્યું:

‘દકુભાઈ શેઠને ઘેરે છે તો સહુ સાજાનરવાં ને?’

‘હોવે! સહુ સાજાનરવાં ને રાતાં રાયણ જેવાં. પણ—’

‘હજીય પણ? કાંઈ કહેવાપણું છે?’

‘કહેવાપણું તો શું હોય બીજું? પણ—’ મુનીમને મોઢેથી હરેક વાક્યને છેડે ‘પણ’ સાંભળી સાંભળીને કપૂરશેઠ ગૂંચવાયા.

એવામાં એક માણસ ‘ક્યાં ગયા કપૂરશેઠ? ક્યાં ગયા કપૂરશેઠ?’ કરતો, શોધતો શોધતો અંદર આવી પહોંચ્યો અને બોલ્યો: ‘અરે! તમે હજી અહીં છો? બહાર તો તમારી ગોતાગોત થાય છે. હાલો, સામૈયામાં મોડું થાય છે—’

‘થાવા દિયો’—કપૂરશેઠે તોછડો જવાબ આપી દીધો.

‘પણ ઢોલી ઉતાવળો થાય છે. આપણું પતાવીને એને એભલ આહીરને માંડવે ઢોલ વગાડવા જવું છે—’

‘જાવા દિયો—’

‘અરે પણ આપણા સામૈયાનું બહુ મોડું થાશે—’

‘ભલે થાય,’ કહી કપૂરશેઠ ફરી મુનીમને પૂછવા લાગ્યા:

‘સાચી વાત કરો... શું છે?’

‘મામલો જરાક બગડી ગયો છે, શેઠ!’

પ્રાયશ્ચિત્ત
૪૩૭