અખેગીતા/કડવું ૧૨ મું - સર્વાત્મભાવ જ્ઞાનતુર્ય પદ
| ← કડવું ૧૧ મું - સર્વાત્મભાવ તેજ પ્રેમલક્ષણા ભક્તિ | અખેગીતા કડવું ૧૨મું - સર્વાત્મભાવ જ્ઞાનતુર્ય પદ અખો |
કડવું ૧૩ મું - જીવન્મુકતની દશા - ૧ → |
કડવું ૧૨ મું - સર્વાત્મભાવ જ્ઞાનતુર્ય પદ
રાગ ધન્યાશ્રી
પૂર્વછાયા
હૃદે ગુહામાં રામ પ્રગટ્યા, તેણે પાલટો[૪] મનનો થયો;
માયાનેં ઠામે બ્રહ્મ ભાસે, સંસારનો સંભવ ગયો. ૧
જેમ રવિને તેજે ઓગળે, પાલો[૫] તે પાણી થૈ વહેં;
તેમ જેહનેં પ્રગટે આતમા, તે માયાદોષ સહેજે દહે. ૨
ભાઇ માયાનું બળ તિહાં લગે, જિહાં આતમા જાણ્યો નહીં;
જેમ ગત યૌવન થઇ યુવતી, તે પ્રસવલગિવાધી રહી. ૩
જેમ ગોરસમાંથી [૬] આજ્ય[૭] કાઢે, તેજેમ તક્ર[૮] થયું દહીં;
આત્મા જાણે એમ માયા, વિચારે દીસે નહીં. ૪
ભાઇ કર્મ ગહન તે તિહાં લગેં, જિહા સદ્વિચાર નથી ઉપનો,
નવનીત ત્યાં લગે વણસતું [૯], જ્યહાંભેદ ન જાણ્યો તૂપનો[૧૦]. ૫
તાવ્યૂં માંખણ ધૃત [૧૧] થયું, પછી તે વણસે નહીં ક્યમે [૧૨];
તેમ આતમા જાણે નોહે પરાભવ, અણજાગે માયા દમે [૧૩]. ૬
અંધારૂં દુંખ દે ઘણું, અર્કવિહોણું[૧૪] જેમ ચક્ષુને;
તેમ આતમા ઉદયે ગહન પલાયેં[૧૫], માયા દમે નહીં પુરુષનેં. ૭
નિદ્રાવાનને સ્વપ્ન હોયે, ભોગ નાના ભોગવે;
અણછતા [૧૬] આણી તે કરે ઊભા, ગહન માયા જોગવે[૧૭]. ૮
જાગ્યો ત્યાં થઇ ચેતના, નિદ્રાસાયે સર્વે પળ્યું [૧૮];
ત્યમ તુરીયાવડે[૧૯] તિમિર[૨૦] ત્રાસે, ચિત્ત ચમક્યું હું તું તે ટલ્યું [૨૧]. ૯
કહે અખો સહુકો સુણો, જેમ દારિદ્રય નથી શ્રીમંતનેં
જો મહાધન હીંડો પામવા, તો સેવો હર-ગુરુ-સંતને. ૧૦