અખેગીતા/કડવું ૧૪ મું - જીવન્મુકતની દશા - ૨

← કડવું ૧૩ મું - જીવન્મુકતની દશા - ૧ અખેગીતા
કડવું ૧૪ મું - જીવન્મુકતની દશા - ૨
અખો
કડવું ૧૫ મું - જીવન્મુકતનો મહિમા -૧ →


કડવું ૧૪ મું - જીવન્મુકતની દશા - ૨

રાગ ધન્યાશ્રી

વળી કહું સાચા સંત સુજાણજી, જેહને ઉદયો અંતર [૧]ભાણજી;
હરિને બોલે જેહનિ વાણજી [૨], જે ઘટ ઉઘડી [૩]વસ્તુની ખાણજી ૧

પૂર્વછાયા

ખાણ ઉઘડી વસ્તુકેરી, તેણે ન્યૂનતા સઘળી ટળી;
અંતર માંહેલો આશય મોટો, તેણે વસ્તુમાંહે જઇ રહે મળી. ૧

જેમ અગ્નિમાંહે લોહ પેઠું, તે લોહમાં અગ્નિ આવિયો;
ત્યારે શિવ શિવ થયું સર્વે, જ્યારે શિવમાં જીવ સમાવિયો. ૨

ભાઈ છતે અણછતો થઇ રહે; કોઇક જાણે વિરલા સંત;
[૪]આપાપરવિના પ્રીછ[૫] અળગી, તે મહાનુભાવ મહંત ૩

ભૌતિક ભાવના ટળી તેહને, ભાસ્યું ચિદ્‍આકાશ [૬];
રોધ નપામે મીન[૭] જેમ, તેહને નીરમધ્ય આકાશ. ૪

નેત્ર ઉઘાડે ને ગતિ કરે, ભરે તે શ્વાસોશ્વાસ;
તેને નીર ફીટીને નભ[૮] થયું, જે આપ રહે અવકાશ. ૫

જેમ [૯]હિમના પરવતવિષે, મુષક [૧૦] ચાલે મધ્ય;
તેણે ખણ્યાવોહોણી ખાણ થાય,એહવી ઉષ્ણતાની સિધ્ય, ૬

અદ્રિમાં[૧૧] આકાશ તેહને, મહા કલા મુષકવિષે;
તેમ ભૌતિક ભાવના તિહાં નહી, જે અણલિંગી આતમલેખે. ૭

ભાઈ લિંગ તિહાં લેખાં ઘણાં, અણલિંગે[૧૨] લેખું કશું;
એ સહજ[૧૩]–કેરી સાધના, સમઝે તે દેખે અશું[૧૪]

ભાઈતત્ત્વદર્શી તત્ત્વમાંહે, દેખે સર્વ સમાસ;
જેમ અરૂપમાંથી રૂપ બંધાએ, પાછું અરૂપ થાય બરાશ[૧૫]

કહે અખો સહુકો સુણો, એવી અકલ કળા મહંતને;

એ પદને હીંડો પામવા, તો સેવો હરિ-ગુરુ-સંતને. ૧૦

  1. જ્ઞાનરૂપ સૂર્ય
  2. વાણી
  3. બ્રહ્મરૂપ વસ્તુની
  4. હું ને અન્યવિના.
  5. જાણ-સમજ
  6. ચૈતન્ય રૂપ આકાશ
  7. માછલું.
  8. આકાશ.
  9. બરફના.
  10. ઉંદર.
  11. પર્વતમાં.
  12. ત્રણ લિંગથી રહિત
  13. સ્વાભાવિકની
  14. આવું.
  15. કપૂર.