અખેગીતા/કડવું ૨૫ મું - પરબ્રહ્મનો ભેદ

← કડવું ૨૪ મું - જીવને અહંકાર સ્વરૂપની ઉત્પત્તિ અખેગીતા
કડવું ૨૫ મું - પરબ્રહ્મનો ભેદ
અખો
કડવું ૨૬ મું - શૂન્યવાદીનો વિતંડાવાદ →


કડવું ૨૫ મું - પરબ્રહ્મનો ભેદ

રાગ ધન્યાશ્રી

હવે કહું મોટો પરબ્રહ્મ ભેદજી, જેણે કરી હોય દ્વૈતનો ઉચ્છેદજી;
જેને કહે અગમ અગોચર વેદજી, તે પદ જાણો સ્વસંવેદજી. ૧

પૂર્વછાયા

સ્વસંવેદ તે પદ સદા, આપેં લહે તે આપને;
જેમ ધુંધવાતો અગ્નિ અચાનક, થાય શિખા તેજ તાપને. ૧

વને જોત્ય જ્વાળા અતિઘણી, દીસે જાજુલ્યમાન[];
ફટકીને[] થયો ફરફરો [], તેણે કાઢ્યું રૂપ નિદાન []

પરબ્રહ્મ વહનિ એમ જાણો, ઘટઘટ[] રહ્યો સમાય;
જેમ છે કાષ્ટ પાષાણમાંય, તે દેહસાથે થ્યો જાય []. ૩

ધુંધતો[] ધોખે[] ભર્યો, તે શૂન્યવાદીનો વાદ;
ધૂમ્ર ભર્યો અતિ ધૂખલો, તે ચાલ્યો જાય અનાદ્ય. ૪

તે કાષ્ઠ નોહે કશાનું [] નોહે, કરે તે ઘોર અંધાર;
દારૂનાં દલથકી ટળ્યો, અને ઝળક્યો નહિ ઝાતકાર[૧૦]. ૫

તેમ શૂન્યવાદીને સત્તા ખરી, પણ આતમ નહિં ઉદ્યોત[૧૧] ;
કથે પણ તેહનો ક્લેશ ન ટલે, જેહવી ચિત્રામણની[૧૨] જ્યોત. ૬

જેમ ચિત્રદીપ દીસવા લાગે, પણ અજવાળું નવ થાય;
તેમ શૂન્યવાદી સર્વનાશ કહે, પણ મૂલ-મહિમા[૧૩] ન પ્રીછાય. ૭

તે પ્રપંચને મિથ્યા કહે, પરમાત્માને કહે નથી;
કર્મ ધર્મને તે પરઠે,કહે જગત સર્વે શૂન્યથી. ૮

કહે શૂન્ય ઉપજે શૂન્યે સમાયે, શૂન્યમાંહે સહુ સ્થિતિ કરે;
શૂન્યમાં આશય છે તેહનું, કહે મુઓ ફરી નહીં અવતરે. ૯

કહે અખો શૂન્યવાદી, ન પામે મૂલ-તંતને;
પ્રભુ પરમારથ તેહજ પામે, જે સેવે હરિ-ગુરુ-સંતને. ૧૦

  1. પ્રકાશમાન
  2. તડ તડ કરીને
  3. વધારે ફેલાવાવાળો
  4. અંતે.
  5. શરીર શરીરમાં
  6. જેમ લાકડામાં ને પથ્થરમાં તેની ઉત્પત્તિ સાથે અગ્નિ ઉપજેલો જણાય છે.
  7. ધુંધવાતો
  8. ક્લેશે
  9. અગ્નિ
  10. સ્પષ્ટપણે
  11. વધારે ફેલાવાવાળો.
  12. ચિત્રમાં આળેખેલી.
  13. મૂળ વસ્તુનું સામર્થ્ય.