અખેગીતા/કડવું ૫ મું - જીવ ઉપર માયાનો દગો
| ← કડવું ૪ થું - અજ્ઞાની જીવની દુઃખ દશા | અખેગીતા કડવું ૫ મું - જીવ ઉપર માયાનો દગો અખો |
કડવું ૬ ઠું - માયાથી જીવને સંસારબંધન → |
કડવું ૫ મું - જીવ ઉપર માયાનો દગો
રાગ ધન્યાશ્રી
મર્મ ન સમઝે જે માયાતણોજી, તે નર જાણે હું ઘણું બોલણોજી;
તેહને જાણે જનની આપણોજી, તે ભવ[૧] ભટકે સહુથી અતિ ઘણોજી
પૂર્વછાયા
ભવમાંહે ભટકે ઘણું, પોતાનો કરીને ઠગે;
જ્યમ વિશ્વાસીને[૨] વધે[૩] વેરી[૪], દીન[૫] થઇ મારે દગે. ૧
જેમ પાળે ખેરીને[૬] ખાટકી[૭], તેને ભક્ષ્ય ભોજ્ય આપે ઘણું;
પછે વધ કરે વારૂં[૮] કરીને, એ લક્ષણ અજાતણું[૯]. ૨
તે મેંઢો [૧૦] જાણે માહરો, પાલક પોષક છે ધણી;
તેને આપ જાય અરપવા[૧૧], મોટમ મનમાં અતિ ઘણી. ૩
વાત્સલ્ય[૧૨] જાણી વામ-દક્ષિણ[૧૩], વણ [૧૪] દોર્યો કેડે[૧૫] પૂરે;
તેને મહાજન [૧૬] મૂકાવા કરે, તોય તે જવન કેડે[૧૭] સંચરે. ૪
હાથ ફેરવે તેથકે મનમાંહી, હેતુ[૧૮] જાણે તેહને;
પણ સૂનીને[૧૯] મન વાત અળગી, તે ભારેં ભાળે[૨૦] દેહને. ૫
અળગા આશય [૨૧] બેઉતણા, લોભે લાગ્યો અજ[૨૨] હળે[૨૩];
તે યવન જાણે ભક્ષ કરૂં, જો ઘણેરૂં વપુએ[૨૪] વળે.[૨૫] ૬
પછે ચરણ ઊંચે અધો[૨૬] મુખે, નેટ[૨૭] તે રાકહે સરે[૨૮];
માયા કેરી રીત એહવી, અંતે જીવને એમ કરે. ૭
વિષે [૨૯] દેખાડે વિશ્વના, ચિત્રવિઇત્ર તે ચિત્ત ધરે[૩૦];
પછે પંડિતને પૂછે પ્રભુ[૩૧], મહાભોગ[૩૨] કેમ પામીશ સરે. ૮
ત્યારે પંડિતરૂપે બોલે માયા, કર્મની કીરત[૩૩] ઘણી;
વિત્ત[૩૪] હરિને વાટ દેખાડે, નાનાવિધ કહે ભણીગણી. ૯
કહે અખો રિચે ઉપજે, જો એહેવું પોષે જંતને[૩૫];
કર્મ ગહન હીંડો વામવા[૩૬] તો સેવો હરિ-ગુરુ-સંતને ૧૦
- ↑ સંસારમાં
- ↑ વિશ્વાસ ઉપજાવીને
- ↑ હણે
- ↑ શત્રુ
- ↑ રાંક
- ↑ બકરાને
- ↑ કસાઇ
- ↑ સહાય
- ↑ માયાનું
- ↑ ઘેટો
- ↑ અર્પણ કરવા
- ↑ પ્રીતિ
- ↑ ડાબો-જમણો
- ↑ વિના
- ↑ પછવાડે
- ↑ દયાળુ વૈશ્ય
- ↑ કસાઈને પછવાડે
- ↑ હિતેચ્છુ
- ↑ કસાઇને
- ↑ જુએ
- ↑ અભિપ્રાય
- ↑ બકરો
- ↑ પ્રીતિ કરે
- ↑ શરીરે
- ↑ પુષ્ટ થાય
- ↑ નીચે
- ↑ અંતે
- ↑ સંતોષ પામે
- ↑ વિષય
- ↑ ધારણ કરે
- ↑ હે પ્રભો!
- ↑ ઉંચા ભોગ
- ↑ કીર્તિ
- ↑ દ્રવ્ય
- ↑ જીવને
- ↑ નિવૃત કરવા