કલાપીનો કેકારવ/ચંચલ પ્રેમસુખ

← પ્રેમ અને શ્રદ્ધા કલાપીનો કેકારવ
ચંચલ પ્રેમસુખ
કલાપી
પ્રેમીની આશિષ →
ટૉમસ મૂરના એક કાવ્ય પરથી


ચંચલ પ્રેમસુખ#[૧]

કટાક્ષમાં ફિક્કાશ કે અવકૃપા શબ્દમાં,
વા ભ્રાન્તિ માત્ર એવી સ્નેહી હૃદયમાં–
ન્હાના આવા સબબથી દિલ પ્રેમી, અરે! લડે!

નિર્મલ વાતાવરણમાં નૌકા ચાલ્યું સિન્ધુ :
તરંગ ઘન તોફાનમાં નડ્યાં ન ડૂબ્યું કિન્તુ :

પણ શાન્ત નભ જ્યારે હતું બેઠું જઈ તળે!
જરા વારમાં કસેલું દિલ આમ જ ફીટી પડે!
જે હરદમ હતું ગમીના વખ્તમાં પ્રેમી ખરે!

હા! જે ડગતો ના જરી વાઝોડામાં પ્રેમ,
ફૂંકે ઊડ્યો તૂટી પડ્યો ફૂટે સીસો જેમ!
ચીરો શબ્દો ક્રૂરથી પડ્યો પ્રેમમાં જેહ,
ક્રૂરતર વાક્યો વરસશે મ્હોટો કરવા તેહ!

તારામૈત્રી જે જામતી પ્રેમી નયનની
માધુર્ય તે ઊડી જાશે નેત્રપાતથી!
પુષ્પાવલિ દીપાવતી પ્રેમબોલ જે,
છૂટી જશે: તૂટી જશે: વિખરાઈ પડશે તે!

મુક્તાહાર તૂટી પડ્યે મોતીડાં પડી જાય:
પ્રીતિ સરસર સરી જશે તેમ જ દિલથી હાય!
પ્રીતિલથબથ જે હતાં ભોળાં હૈયાં નેક,
વાદળ વિખરાયાં સમાં છૂટાં બનશે છેક!

હાસ્યનદનું નાચતું ઝરણ ગિરિ પરે:
અખૂટ ને અમાપ દિનરાત જલ ઢળે:

વહ્યુ: ગયું: ફાંટા પડ્યા: રણમાં ગયું સમાઈ!
નાચવું, હસવું, ઘૂઘવવું–સર્વે રહ્યું છુપાઈ!
તેમ દોર પ્રેમ-સ્નેહ-પ્રીતિનો તૂટે!
ન્હાન સુના સબબથી દિલ પ્રેમી કલહ કરે!

* * * *


સુખ જેનો દુ:ખ અન્ત છે તેને ઇચ્છે કોણ?
ગ્રન્થિ જે પલપલ તૂટે તે પર નાચે કોણ?
અનન્ત કાલ ઘોરવું અન્ધકારમાં,
પણ ન મોહ ન માનવો ચપલ જ્યોતિમાં!
તેજસ્વી સૌ ઉપટશે કાચા રંગ સમાન!
વધુ તેજસ્વી વધુ ચપલ વિજળી તેનું પ્રમાણ!
મિષ્ટ સૌ પેદા થયું પ્રેમસૃષ્ટિમાં!
હાથમાંથી મિષ્ટતમ થતાં ઊડી જવા!

* * *

ઉલ્લસિત ને સુખમગ્ન ના મુખમુદ્રા તુજ રાખ,
કેમ કે ભય આવે હજુ લપતો જાણે વાઘ!

તુજ નેત્ર ભ્રૂપૂર્ણાનન્દમાં ડૂબી જશે,
કે તુર્ત ગમગીની તને સાહી લ‌ઈ જશે!

તિમિર દીપ પાછળ રહ્યું, કિરણ પૂઠે રહી છાય!
તેમ સર્વ સુખ શાન્તિમાં ભય દુ:ખ સાથે જાય!

તે સૂચવે પ્રેમાન્ધને ‘તુજ સુખ ઉડી જશે.’
જ્યારે પ્રેમી બિચારો સુખરેલમાં હશે!

તો ઉલ્લસિત સુખમગ્ન ના મુખમુદ્રા તુજ રાખ,
કેમકે ભય આવે હજુ ઊડતો જાણે બાજ !

તુજ નેત્ર ભ્રૂ પૂર્ણાનન્દમાં ડૂબી જશે,
કે તુર્ત ગમગીની તને સાહી ગળી જશે!

અરે! અરે આવાં હશે વિધિનાં ક્યમ નિર્માણ?
પ્રિયતમ, મધુતમ, મંજુતમ અતિ વેગે ઊડી જાય!

સુવર્ણરંગી ભભક સુખપાંખ પર ચડે,
કે પળ એકમાં પ્હોળી કરી આકાશ્માં ઉડે!

જનનયને અશ્રુ મૂકી ધોતાં કૂળા ગાલ,
નિજ સુરંપ સંકેલી લે રૂડું અમ્બુદચાપ!

તેમ દુર્વહ દુ:ખઅંડ સેવવા મૂકી,
સુખ દૃષ્ટિ બહાર જાય ફરી મળે નહીં!

તો ઉલ્લસિત સુખમગ્ન ના મુખમુદ્રા તુંજ રાખ,
કેમ કે ભય આવે, અરે! છૂપતો જાણે સાપ!

તુજ નેત્ર ભ્રૂ પૂર્ણાનન્દમાં ડુબી જશે,
કે તુર્ત ખેદ, દુ:ખ, શોક લ‌ઈ તને જશે!
૧૪-૬-’૯૩

  1. # ટૉમસ મૂરના એક કાવ્ય પરથી